Charakterystyka i pochodzenie: Lawenda jest rośliną leczniczą i przyprawową. Osiąga wysokość 50-60 cm. Jest to roślina od dawna uprawiana w ogródkach, dziś już nieco zapomniana.
Nazwa łacińska: Lavandula angustifolia
Opis: Lawenda jest silnie rozgałęzionym półkrzewem, kwitnącym w miesiącach letnich. Cała roślina wydziela intensywny, przyjemny zapach. Siedzące, równowąskie liście są początkowo szaro owłosione, później zielenieją.
Uprawa: Lawenda lubi zaciszne, nasłonecznione miejsca i lekką glebę. Nasiona wysiewa się wiosną do skrzynek, a rozsadę sadzi się w czerwcu i lipcu. Rozmnożyć ją też można przez podział w sierpniu i wrześniu. Zbiera się kwitnące ziele. Łodygi z kwiatami ucina się, wiąże w pęczki i szybko suszy. Kwiaty (Flos lavandulae) usuwa się, jako przyprawa używane są tylko liście.
Zawartość: Kwiaty zawierają do 3 % olejku lotnego, garbniki (do 12 %), gorycze i żywicę. Najważniejszymi składnikami olejku lotnego są octan linalilu (50 %) i kumaryna.
Działanie: Lawenda ma działanie rozkurczowe i uspokajające. Stosuje się ją do kąpieli wzmacniających. W medycynie ludowej olejek lawendowy (Oleum lavandulae) rozcieńczany w spirytusie stosowano przeciw migrenie i jako środek uspokajający.
Zastosowanie: Lawenda stosowana jest do przygotowywania różnych wywarów, nalewek, herbatek leczniczych, do aromatyzowania spirytusu i do pozyskiwania olejku lotnego. Jeśli w szafie powiesi się torebkę z lawendą, ubranie nabiera przyjemnego zapachu. Olejek lawendowy wykorzystywany jest w przemyśle kosmetycznym, m. in. do produkcji perfum. Przyprawę stanowią suszone liście o mocnym, korzennym zapachu, i gorzkim smaku. Lawendą można więc przyprawiać tylko niektóre potrawy. Kilka gałązek lawendy wraz z jałowcem wrzuca się do ognia podczas pieczenia mięsa i wędzenia wędlin. Niektórzy smakosze przyprawiają lawendą masło ziołowe i potrawy z warzyw. Lawendę można łączyć w mieszankach z cząbrem ogrodowym, koprem i szałwią. Stosuje się ją też do sosów i zup rybnych. Jako przyprawa cieszy się dużą popularnością w kuchni hiszpańskiej, francuskiej i włoskiej.