Charakterystyka i pochodzenie: Muszkatołowiec wonny jest tropikalnym, wiecznie zielonym drzewem. Jego ojczyzną jest Indonezja – wyspy Jawa, Borneo, Sumatra. Rośnie z powodzeniem również w tropikalnych rejonach Brazylii, Indii Zachodnich oraz w Afryce. Gałka i kwiat muszkatołowy są znane w Europie od około ośmiu wieków.

Nazwa łacińska: Myristica fragrans

Opis: Drzewo to osiąga wysokość do 20 metrów i żyje do 100 lat. Kwitnie cały rok. Tworzy dużą, stożkowatą koronę. Owoce przypominają brzoskwinie; po dojrzeniu otwierają się. Nasiona są w pełni dojrzałe wówczas, gdy owoce zaczynają pękać. Z nasion uzyskuje się przyprawę zwaną gałką muszkatołową, a z otaczającej nasiona chrząstkowato-mięsistej osnówki – „kwiat” muszkatołowy.

Uprawa: Drzewo to uprawia się w rejonach tropikalnych na plantacjach. Po zbiorze owoców usuwa się miąższ, delikatnie zdejmuje osnówkę, suszy ją i miele. Kwiat muszkatołowy ma barwę złocistożółtą. Z pozostałych nasion usuwa się twardą łupinę i nasiona suszy się nad ogniem z węgla drzewnego. Proces suszenia trwa tak długo, aż nasiona zbrązowieją. Wtedy zanurza się je w mleku wapiennym i ponownie suszy. Delikatna biała osłonka z wapna chroni je przed pleśnieniem. W takiej postaci dostarczana jest na rynek przyprawa zwana gałką muszkatołową.

Zawartość substancji: Gałka muszkatołowa zawiera dużą ilość olejku lotnego, którego głównymi składnikami są: pinen, geraniol, eugenol, kamfen, linalol. Nasiona zawierają też do 40 % jadalnego tłuszczu, tzw. masła muszkatołowego, oraz skrobię, pektyny, barwniki i mirystycynę.

Działanie: Znajdująca się w nasionach trująca mirystycyna ma właściwości silnie narkotyczne, wywołujące halucynacje, dlatego gałki i kwiatu należy używać z umiarem.

Zastosowanie: Gałka ma zapach korzenny, smak słodkawo-gorzki, potem silnie korzenny. Używa się jej do przyprawiania czekoladowych kremów i budyniów, różnych słodyczy, ciast wigilijnych, kompotu z gruszek, pieczonych jabłek, śliwek i moreli. Niektóre gospodynie i doświadczeni kucharze doprawiają gałką buliony, zupy, pasztety, świeże jarzyny i sznycle po wiedeńsku. Kwiat muszkatołowy można dodawać do tych samych potraw co gałkę. Gałką muszkatołową aromatyzuje się różne napoje alkoholowe, koktajle, aperitify. Używana jest też do soku pomidorowego, napojów mlecznych, ciepłej lemoniady, wina grzanego, ponczu i kakao. Niewielką ilością gałki można przyprawiać ciasto z jabłkami, herbatniki, torty owocowe, lody i bitą śmietanę. Dodaje się jej do różnych zup, do rosołu, do potraw z ryżu, do sosów, do warzyw: kalafiora, marchwi, brukselki, pora, szpinaku. Gałką można też przyprawiać ryby, cielęcinę, siekane mięso, drób, ziemniaki puree, sałatkę z groszku, szparagi i sos pomidorowy.